Corrida de toros znana również jako walka byków jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych wydarzeń kulturowych na świecie. Praktykowana od setek lat, jest zarówno symbolem hiszpańskiej kultury, jak i źródłem sprzecznych opinii i dyskusji na temat maltretowania zwierząt. To widowisko, które wzbudza wiele rozmaitych emocji wśród krytyków i miłośników. Corrida przyciąga rzesze turystów z całego świata. Niektórzy postrzegają ją jako formę sztuki, gdzie toreadorzy prezentują swoje umiejętności i odwagę w starciu z potężnym zwierzęciem.
Corrida ma swoje korzenie w historii Hiszpanii, ale jednocześnie jest powodem licznych kontrowersji związanych z kwestią etyki i dobrostanu zwierząt. Dla niektórych osób to jednak coś więcej niż tylko spektakl – to mocno zakorzeniona tradycja kulturowa. Corrida stanowi część hiszpańskiego dziedzictwa, które jest pielęgnowane i przekazywane z pokolenia na pokolenie. W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się historii corridy oraz argumentom jej przeciwników i zwolenników.
Historia corridy
Historia corridy jest związana z historią Hiszpanii,
José Ortega y Gasset
tak więc nie znając pierwszej, nie jest możliwe zrozumienie tej drugiej.
Historia corridy sięga głęboko w przeszłość i jest nierozerwalnie związana z kulturą Hiszpanii. Współczesna corrida kształtowała się na przestrzeni wieków i stała się nieodłącznym elementem kultury tego kraju. Bez względu na nasze osobiste stanowisko w tej sprawie, warto zrozumieć tło i historię tej tradycji, aby móc dokładnie ocenić jej znaczenie i spuściznę.
Początki corridy datuje się na wiek XVIII, choć niektórzy twierdzą, że jej pochodzenie sięga czasów rzymskich. Pierwsze dokumenty pisane na temat corridy pochodzą właśnie z tego okresu, a sama walka z bykiem stawała się coraz bardziej popularna wśród szlachty i arystokracji hiszpańskiej. Jednak dopiero w XVIII wieku corrida zyskała na znaczeniu jako oficjalny pokaz rozrywkowy. Początkowo, walki byków miały charakter bardziej brutalny i nieformalny, często towarzysząc różnym festynom i uroczystościom.
Kluczowym momentem w historii corridy było ustanowienie pierwszych aren walk byków, znanych jako „plazas de toros”. Jedna z najstarszych powstała w Rondzie w 1785 roku, a od tego czasu liczba tych obiektów szybko rosła.
Ewolucja corridy
W kolejnych latach corrida ewoluowała i zyskała bardziej formalną strukturę, stając się coraz bardziej zorganizowanym widowiskiem. Wprowadzono rygorystyczne reguły i tradycje, włączając w to specjalny ubiór matadorów i ustalone kroki oraz ruchy w trakcie walki.
W drugiej połowie XIX wieku corrida stała się nie tylko powszechną rozrywką, ale także symbolem narodowym Hiszpanii. Jej kulturę promowali znani pisarze i politycy. Matadorzy, tacy jak Juan Belmonte czy Manolete, stali się prawdziwymi bohaterami narodowymi. Corrida była również inspiracją dla wielu artystów, którzy nawiązywali do niej w swoich dziełach. Jednym z najbardziej znanych miłośników corridy był słynny malarz Francisco Goya, który uwiecznił wiele scen z walk byków na swoich obrazach.
W ciągu kolejnych dziesięcioleci corrida zdobywała coraz większą popularność nie tylko w Hiszpanii, ale także za granicą. Widowisko przyciągało zarówno tłumy widzów, jak i wielu toreadorów, czyli matadorów. Matadorzy to główne postacie corridy, które stawiają czoła niebezpieczeństwu, próbując pokonać byka za pomocą umiejętnego manewrowania i zręczności.
Obecnie mają miejsce próby reformowania corridy. Niektóre miejsca wprowadziły przepisy, które nakazują bardziej humanitarne traktowanie byków i ograniczają liczbę ran zadawanych zwierzęciu. Natomiast zmiany te kwestionują tradycjonaliści, którzy twierdzą, że ograniczenia te zagrażają samej istocie corridy.
Na czym polega corrida de toros?
Corrida de toros to przedstawienie, które skupia się na starciu matadora (toreadora) z bykiem. Niektórzy upatrują w tym swego rodzaju sztukę. Warto przyjrzeć się bliżej, na czym polega hiszpańska corrida i jakie etapy składają się na to widowisko.
1. Selekcja byków (toros bravos)
Głównym przeciwnikiem matadora jest byk (toro bravo), który jest wyselekcjonowany i wyhodowany specjalnie na potrzeby corridy. Zwierzęta, które zostają wybrane do walki, muszą spełniać surowe kryteria obejmujące zarówno wygląd, jak i charakterystykę zachowań. Byki wykorzystywane do corridy są silne, agresywne i mają zdolność do atakowania.
2. Plaza de toros – arena walki
Corrida odbywa się w specjalnie przygotowanej arenie zwanej „plaza de toros”. Jest ona okrągła, co umożliwia publiczności oglądanie pokazu z każdego miejsca.
3. Picadores
Picadores to jeźdźcy na koniach. Ich zadaniem jest zmęczenie byka przez wbijanie dzid w jego grzbiet. To kontrowersyjna część corridy, ponieważ rany zadawane bykowi podczas tego etapu są bolesne i krwawe. Rolą picadores jest osłabienie byka i przygotowanie go do walki z matadorem.
4. Banderilleros
Kolejnymi uczestnikami corridy są banderilleros. To osoby uzbrojone w kolorowe wstążki, zwane banderillas, zakończone ostrymi hakami. Próbują wbijać je w grzbiet byka, co prowadzi do dalszego wykończenia zwierzęcia.
5. Matador (od matar – zabijać)
Prawdziwym bohaterem corridy jest matador. Matador to doświadczony toreador, który staje oko w oko z bykiem. Ubrany w tradycyjny, cekinowy strój, ma przy sobie czerwoną płachtę, zwaną „muleta.” Jego zamiarem jest zabicie byka za pomocą ostrego miecza. To moment kulminacyjny corridy, decydujący o jej wyniku. Matador musi być nie tylko odważny, ale też precyzyjny, aby szybko i skutecznie zakończyć pojedynek.
6. Faena
To jeden z najważniejszych fragmentów corridy, w którym matador wchodzi na arenę z czerwoną płachtą i rozpoczyna serię zapierających dech w piersiach manewrów. Jego zręczne ruchy mają prowokować byka, przyciągać jego uwagę.
7. Estoquear, czyli zadanie śmiertelnej rany bykowi
Gdy matador uzna, że nastał odpowiedni moment, przystępuje do wykonania „estocazo”. To ostateczny, śmiertelny cios, który ma na celu zabicie byka. Toreador musi trafić zwierzę w odpowiednie miejsce – między łopatkami, aby przeklasyfikować walkę na swoją korzyść.
8. Owacja lub cisza
Publiczność na arenie demonstruje swoje wrażenia i uczucia wobec tego nietuzinkowego występu. Jeśli matador pokona byka efektownie i brawurowo, otrzymuje owacje. Zdarza się, że na arenie zalega w tej chwili głucha cisza. Jeśli rywalizacja z bykiem była nieudana lub toreador popełnił błąd, widownia może wyrazić swoją dezaprobatę.
Przeciwnicy i zwolennicy corridy
Corrida od dawna wywołuje konflikt. Przeciwnicy tej tradycji argumentują, że jest to bestialskie i okrutne widowisko, które powinno być zakazane. Wielu zwolenników corridy uważa jednak, że jest to ważny element hiszpańskiej kultury i dziedzictwa narodowego.
Argumenty za zachowaniem corridy jako tradycji często podkreślają jej znaczenie historyczne i kulturowe. Zwolennicy utrzymują, że próby zakazu corridy są ingerencją w wartości narodowe Hiszpanii. Jednak przeciwnicy tego pokazu wskazują na to, że tradycja nie powinna być usprawiedliwieniem dla okrucieństwa wobec zwierząt. Twierdzą, że istnieją inne sposoby uczczenia kultury i historii niż wykorzystywanie byków do brutalnej rozrywki.
Argumenty przeciwników corridy
Przeciwnicy corridy wskazują na sprawy związane z maltretowaniem zwierząt i etyką.
1. Znęcanie się nad zwierzętami: Walka byków jest barbarzyńskim spektaklem, w którym zwierzęta poddaje się stresowi i ogromnemu cierpieniu przed ich tragiczną śmiercią na arenie. Centralnym punktem krytyki jest to, że corrida polega na torturowaniu i zabijaniu byków ku uciesze publiczności.
2. Brak kultury i akceptacji społecznej: Krytycy uważają, że corrida jest przestarzałą i zwyrodniałą tradycją, która nie pasuje do współczesnej kultury, gdzie coraz większą uwagę przywiązuje się do dobrostanu zwierząt i kładzie się nacisk na ich prawa.
3. Bezcelowość: Przeciwnicy twierdzą, że corrida jest bezcelowa, ponieważ opiera się na zabijaniu zwierząt w celach rozrywkowych, nie przynosząc żadnych korzyści społecznych.
Argumenty zwolenników corridy
Zwolennicy corridy stanowczo bronią tej tradycji, argumentując, że ma ona swoje miejsce w hiszpańskiej kulturze i przyczynia się do ochrony pewnych ras bydła.
1. Kultura i dziedzictwo: Corridę uznaje się za integralny element kultury i dziedzictwa Hiszpanii.
2. Ochrona ras bydła: Zwolennicy tłumaczą, że walka byków przyczynia się do ochrony niektórych ras bydła, które hoduje się specjalnie na potrzeby corridy.
3. Sztuka i umiejętność: Niektórzy uważają corridę za formę sztuki i sportu, gdzie matadorzy rywalizują ze zwierzętami, wykazując się umiejętnościami i odwagą.
4. Ekonomia i turystyka: Corrida przyciąga turystów z całego świata, co przekłada się na gospodarkę lokalnych społeczności i stanowi ważne źródło przychodów.
Kontrowersje wokół corridy
Corrida zawsze była obiektem kontrowersji. Krytycy twierdzą, że jest to niedopuszczalne traktowanie zwierząt, które prowadzi do ich cierpienia i śmierci w imię rozrywki. W odpowiedzi na to, niektóre regiony Hiszpanii wprowadziły restrykcje i ograniczenia dotyczące organizacji walk byków. W innych miejscach całkowicie zakazano tych widowisk.
Corrida jest tematem skomplikowanym. Obecnie budzi wiele protestów. Miłośnicy widzą w niej istotny element kultury i tradycji hiszpańskiej, podczas gdy krytycy uznają ją za okropną i nieludzką praktykę.
Hiszpańska corrida to niewątpliwie część kultury i historii tego kraju, ale jednocześnie stanowi formę okrucieństwa wobec zwierząt. Wciąż pozostaje częścią kultury Hiszpanii i jest źródłem namiętnych debat. Finalne rozstrzygnięcie, czym jest corrida, pozostaje kwestią indywidualnych przekonań i wartości każdej osoby.
Jednak nie można zapominać o tym, że corrida to przede wszystkim nierówna walka między człowiekiem a zwierzęciem.
Proces przygotowania byka do corridy jest brutalny. Zwierzę przed śmiercią jest dręczone i torturowane. Często przetrzymywane jest w ciemności, ograniczane w ruchach i poddawane różnym torturom, aby wzbudzić w nim agresję i dezorientację.
Sam akt walki to kolejna kontrowersja. Toreadorzy używają ostro zakończonych włóczni, prowokując w ten sposób krwawienie i cierpienie zwierzęcia. Pojedynek trwa, dopóki byk nie jest wystarczająco osłabiony. Gdy do tego dochodzi, matador zabija go za pomocą jednego precyzyjnego ciosu. Publiczność często nagradza ten czyn okrzykami i brawami.
Wielu ludzi na całym świecie, w tym organizacje na rzecz zwierząt, walczą o zakaz corridy ze względów etycznych i humanitarnych. Jednak tradycja ta przetrwała i choć nie z taką popularnością jak dawniej, wciąż istnieje w Hiszpanii. Ostatecznie, pytanie, czy hiszpańska corrida to tradycja, czy maltretowanie zwierząt, pozostaje otwarte. W końcu to społeczeństwo musi podjąć decyzję, czy corrida jest nadal akceptowalną formą rozrywki w dzisiejszym świecie, gdzie troska o prawa zwierząt staje się coraz ważniejsza. Jak widać, spór wokół corridy jest wciąż żywy, a jej przyszłość na ten moment pozostaje niepewna.
