W Hiszpanii od 1981 roku przyznawana jest pewna ważna nagroda: Premio Princesa de Asturias (nagroda Księżniczki Asturii), która wcześniej występowała pod nazwą nagrody Príncipe de Asturias (Księcia Asturii). W 2014 roku dokonano zmiany w jej nazwie, ponieważ należało dostosować ją do księżniczki Leonor, która jako następczyni tronu posiada ten tytuł.
Nagroda przyznawana jest przez Fundación Princesa de Asturias (Fundację Księżniczki Asturii) za znaczące osiągnięcia w dziedzinie nauk ścisłych i humanistycznych oraz spraw publicznych.
Oto kategorie, za które można otrzymać nagrodę:
- sport,
- sztuka,
- literatura,
- współpraca międzynarodowa,
- technika i badania naukowe,
- zgoda między narodami,
- nauki społeczne,
- komunikacja i działania na rzecz ludzkości.
W świecie hiszpańskojęzycznym nagroda księżniczki Asturii cieszy się prestiżem porównywalnym do nagrody Nobla i dlatego nazywana jest „hiszpańskim Noblem”. W 2005 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
W skład nagrody wchodzi dyplom, rzeźba wykonana przez hiszpańskiego artystę Joana Miró, odznaki z tarczą Fundacji Księżniczki Asturii oraz kwota w wysokości 50 tys. euro. Laureaci muszą jednak liczyć się z tym, że jeśli nie pojawią się na uroczystości, otrzymają jedynie dyplom. O statuetce i nagrodzie pieniężnej będą mogli zapomnieć, ponieważ niebrane są pod uwagę nawet uzasadnione powody nieobecności. Takiej sytuacji doświadczyli Marc Gasol, Pau oraz Bob Dylan. Mimo licznych próśb, władze Fundacji pozostają w tej kwestii nieugięte i nie wyrażają zgody na przekazanie nagród w innej formie.
Ceremonia wręczania nagród, którą prowadzi król Filip VI odbywa się co roku w Teatrze Campoamor w Oviedo – stolicy Asturii. W 2020 roku, ze względu na pandemię, uroczystość odbyła się bez publiczności i miała miejsce w hotelu Reconquista w Oviedo.
Podczas ceremonii można było wysłuchać już po raz drugi przemówienia 15-letniej księżniczki Leonor. Jej wypowiedź zawierała m.in. następujące słowa:
Nasze nagrody dają nam nadzieję, ponieważ są wyrazem uznania dla tych, którzy z oddaniem pracują niestrudzenie, aby wspólnie osiągnąć postęp i dobrobyt całego społeczeństwa.
W tym roku laureaci tej prestiżowej nagrody to m.in. Emmanuel Candés (francuski matematyk) oraz Carlos Sainz (hiszpański kierowca rajdowy).
Nie można zapomnieć również o przedstawicielach hiszpańskiej służby zdrowia, którzy zostali uhonorowani za walkę z COVID-19.
W 2019 roku w kategorii Zgody między narodami nagrodę Księżniczki Asturii otrzymał Gdańsk. Nasze polskie miasto zostało uhonorowane, ponieważ (jak czytamy w uzasadnieniu), „przeszłość i teraźniejszość w Gdańsku to wrażliwość na solidarność, obronę wolności oraz praw człowieka, a także ochronę pokoju”.
Podczas ceremonii król Hiszpanii Filip VI powiedział:
Gdańsk to dziś tętniące miasto, pełne życia i światła. Przeżyło wiele tragedii, walczyło o demokrację i wolność, poniosło bolesne straty. Zawsze było to miejsce spotkania różnych kultur.
Polscy laureaci nagrody Księżniczki Asturii to: Krzysztof Wielicki (2018), Adam Zagajewski (2017), Ryszard Kapuściński (2003) oraz Krzysztof Penderecki (2001).
Źródła:
Jako obrazek wyróżniający artykułu użyłam zdjęcia, którego autorem jest:
© FPA Yeray Menéndez.