Polacy wstydzą się swojego akcentu w języku obcym

Obco brzmiący akcent – powód do wstydu?

Choćbyśmy posługiwali się płynnie językiem obcym, nie popełniając większych błędów gramatycznych i fonetycznych oraz mając bogaty zasób słów, jest coś, co po wypowiedzeniu przez nas kilku zdań zdradza nasze odmienne pochodzenie. Akcent, czyli sposób wymowy.

Czy akcent jest rzeczywiście tak bardzo istotny, aby stanowił źródło kompleksów na tym punkcie? Moim zdaniem – nie. Nasz akcent świadczy o znajomości więcej niż jednego języka i mówi zagranicznym rozmówcom, że język, którym się posługujemy, nie jest naszym ojczystym.

Dlaczego więc nasz słowiański akcent bywa powodem do wstydu u wielu Polaków?

Dlaczego Polacy wstydzą się swojego akcentu?

Nie bez przyczyny piszę Polacy. Według przeprowadzonego badania wśród ośmiu krajów (Polska, Włochy, Francja, Kanada, Niemcy, Hiszpania, Wielka Brytania, USA) to właśnie my jesteśmy narodem, który jest najbardziej zakompleksiony pod tym względem.

Z czego wynika nasze krytyczne nastawienie do siebie samych (i nie tylko) oraz do naszego akcentu?
Ze słabszej znajomości języka, czy raczej z braku wiary i pewności siebie oraz podświadomych kompleksów?
A może to kwestia dążenia do perfekcji?

(Informację o wspomnianym badaniu zawarłam na końcu artykułu).

Akcent w języku obcym moim okiem

Przed wyjazdem do Hiszpanii jakoś specjalnie nie zastanawiałam się nad znaczeniem akcentu w nauce języka obcego. Hiszpańskiego zaczęłam uczyć się na studiach.

Moje doświadczenia w Hiszpanii

Kwestia akcentu pojawiła się dopiero podczas mojego codziennego życia w Hiszpanii. Wtedy zaczęłam zastanawiać się, jaką funkcję w posługiwaniu się obcym językiem pełni akcent i czy rzeczywiście jest tak bardzo ważny.

W procesie mówienia obcym językiem kluczową rolę zawsze odgrywała dla mnie komunikacja – czy jestem rozumiana przez innych i czy oni rozumieją mnie. To było dla mnie dużo ważniejsze niż akcent, do którego nigdy nie przykładałam większej wagi.

Zmiana nastawienia do własnego akcentu

Nie ukrywam, że czasem denerwowało mnie, gdy po wypowiedzeniu dwóch zdań od razu słyszałam:
– Skąd jesteś?
A zaraz potem:
– Po twoim akcencie myślałem, że z Francji, Rosji, Anglii…

Z czasem jednak zrozumiałam, że te pytania nie wynikały ze złośliwości. Ludzie byli po prostu ciekawi. Blokada, którą czułam, istniała tylko w mojej głowie.

Akcent jako część naszej tożsamości

Dziś mam zupełnie inny stosunek do mojego akcentu.
Rozmawiając z osobą, która nie zna nawet podstaw mojego ojczystego języka, uważam to za zaletę, że potrafię porozumieć się z nią w jej rodzimym języku.

Mój słowiański akcent jest częścią mnie, wyrazem mojej tożsamości i nie zamierzam tego zmieniać.
Wstydzić się? Ale tak naprawdę czego? Mojej naturalności i odwagi, by mówić w obcym języku? To raczej powód do dumy.

Czy wiecie, czym jest obcy akcent?
Jest znakiem odwagi.

Amy Chua

Czy perfekcyjny akcent naprawdę jest potrzebny?

Nie twierdzę, że prawidłowy akcent jest całkowicie niepotrzebny.
W niektórych sytuacjach – na przykład podczas ubiegania się o wymarzoną pracę – bezbłędna wymowa może być dużym atutem.

Jednak w żadnym wypadku nie powinniśmy wstydzić się naszego akcentu ani próbować go na siłę zredukować. Wymuszony akcent brzmiałby po prostu sztucznie.

Dlaczego tak trudno pozbyć się akcentu?

Niezwykle trudno jest zlikwidować akcent i zamienić go na charakterystyczny dla danego języka. Możemy prawidłowo wymawiać niektóre głoski, ale nadal brzmieć obco, ponieważ jesteśmy przystosowani do języka ojczystego i wypowiadamy się w sposób bardziej zbliżony do naszego rodzimego języka. I jest to jak najbardziej normalne. Ciężko jest więc zastosować melodyjność typową dla obcego języka.

Wpływ wieku na akcent

Im później rozpoczniemy naukę języka, tym trudniej będzie zatuszować akcent. Lingwiści twierdzą, że pozbycie się go po 12. roku życia jest praktycznie niemożliwe.

Wpływ sposobu nauczania

Również sposób, w jaki uczymy się języka, ma ogromne znaczenie. W Polsce często nauczyciele przekazują nam „szkolną wersję języka”, a nie jego żywą, prawdziwą stronę.

Dopiero po przyjeździe do innego kraju uświadamiamy sobie, że ludzie mówią zupełnie inaczej, niż nas uczono. To także wpływa na utrwalenie naszego akcentu.

Komunikacja ponad wymową

To wszystko istnieje tylko w naszych głowach. Nie zrażajmy się charakterystycznym dla nas akcentem. Może zamiast się go wstydzić, powinniśmy go zaakceptować i polubić?
Najważniejsza jest komunikacja – a akcent może być pięknym dodatkiem do naszej znajomości języka.

Prawidłowy akcent jest niczym wisienka na torcie. Od nas zależy, czy chcemy ozdobić nim naszą znajomość języka, ale bez niego też możemy mówić świetnie.

A Wy jakie macie zdanie na ten temat?
Czy akcent w języku obcym jest dla Was ważny?
Czy zdarzyło się Wam czuć wstyd z powodu swojego obco brzmiącego akcentu?

Badanie, o którym wspomniałam w tekście, zostało przeprowadzone dla Babbel przez IPSOS w grudniu 2019 roku. Więcej na ten temat przeczytacie tutaj.

Podoba Ci się ten wpis? Będzie mi bardzo miło, jeśli udostępnisz go dalej. A może masz ochotę zostawić po sobie ślad w formie komentarza?

Jeśli doceniasz moje treści i lubisz czytać moje teksty, możesz mnie symbolicznie wesprzeć, stawiając mi wirtualną kawę, która da mi energię do dalszego tworzenia 🤩

Postaw mi kawę ☕